Houdende het geloof en een goede consciëntie; hetwelk sommigen verstoten hebbende, van het geloof schipbreuk geleden hebben. 1 Timotheüs 1:19
Wij vinden, dat er in de tijd van de apostel sommige personen waren, die het geloof hielden, of liever wat zij geloof noemden, en een goede consciëntie verstootten. Hij noemt hen bij name: Hymeneüs en Alexander, die hij de satan had overgegeven, dat is hen van de kerk had uitgesloten als ketters en lasteraars. Maar indien een goede consciëntie te verstoten geacht wordt ongeschikt te zijn voor de gemeenschap met de zichtbare kerk van God, dan betaamt het ons te onderzoeken of wij dit wapen aan onze zijde en in onze hand hebben. Wat verstaat dan de apostel onder „een goede consciëntie”? Ik geloof, dat hij bedoelt een consciëntie, levende in de vreze Gods, een geestelijk gezinde consciëntie, een tedere consciëntie; hij noemt ze op een andere plaats „een reine consciëntie”. Houdende het geloof in een reine consciëntie, dat is gereinigd van onkunde, van schuld, van de kracht of het geweld der zonde; het is een consciëntie, wars en afkerig om God of mensen te beledigen. Overal dan ook waar het levend geloof in de ziel is, daar gaat dit gepaard met een goede consciëntie. De Heere zendt nooit een soldaat in de strijd met het wapen des geloofs alleen. Hij geeft het geloof in de ene, en een goede consciëntie in de andere hand. En hij, die uitgaat met wat hij denkt het geloof te zijn, en een goede consciëntie veracht, zal zich openbaren als één van die personen, die van het geloof schipbreuk lijden. Maar waarom wordt zij een goede consciëntie genoemd? Omdat zij afdaalt van God, Die de Auteur is van alle goed, de Gever van alle goede gift en volmaakte gave. Er is niet een goed, dan alleen van God, en er is niets goeds, dan wat Hij Zelf plant en mededeelt. Het wapen van een goede consciëntie, waarmede de Heere Zijn soldaten wapent, werkt gelijkelijk met het geloof, zodat het zowel de oprechtheid van het geloof bewijst, als de oprechtheid en waarheid daarvan beproeft. Het geloof zonder een goede consciëntie is een dood geloof. Het draagt het merkteken der natuur, en hoe hoog het ook in vertrouwen mag opstijgen, of overvloedig schijnt te zijn in goede werken, het is niet het geloof van Gods uitverkorenen, waarvan het einde is de zaligheid der ziel. Doch er kan gevraagd worden: Hoe werkt een goede consciëntie met het geloof? Wat is het verband tussen deze twee wapenen en hoe ondersteunen en versterken zij elkander onderling? Wat het geloof betreft, daarvan heeft de consciëntie gevoel; wat het geloof ontvangt, dat houdt de consciëntie vast; wat het geloof omhelst, prent zich de consciëntie in. Wanneer het geloof zwak is, is de consciëntie ook zwak, en wanneer het geloof sterk is, is de consciëntie werkzaam. Zij groeien gelijkelijk en nemen ook gelijkelijk af; en gelijk twee stammen uit één wortel, bloeien zij tezamen en verwelken zij tezamen. Hij dan alleen strijdt de goede strijd, die voortgaat met het geloof in de ene en een goede consciëntie in de andere hand. Het geloof versterkt de consciëntie, en de consciëntie versterkt het geloof; elk van die oefenende hun onderscheidene bediening tot een zelfde einde. Elk van die vervullende het werk, dat de Heere bepaald heeft, en elk strijdende de strijd des Heeren, en het beveiligt de krijgsman en doet hem zijn vijand overwinnen.
